سفر دریایی و حمل و نقل همیشه با خطرات خاص خود مواجه است. هنگامی که کشتی با محموله بزرگ روی آب حرکت می کند، توانایی کنترل و محافظت از کشتی به حداقل خود می رسد. به همین دلیل شرکت های بیمه انواع بیمه های دریایی را برای مشتریان خود در نظر گرفته اند و خسارات و حوادث غیرمترقبه در حمل و نقل دریایی را پوشش داده اند.
معمولا شرکت های بیمه ای که در ایران فعالیت می کنند شرایط و ویژگی های بیمه دریایی خود را بر اساس بیمه نامه های موسسه شرکت های بیمه لندن تنظیم و ارائه می کنند. به همین دلیل می توان این گونه بیمه ها را یکی از مطمئن ترین بیمه های دنیا دانست.
نقش واردات و صادرات را در تحکیم پایه های اقتصادی کشور نمی توان نادیده گرفت. بنابراین باید این تضمین وجود داشته باشد که در صورت وارد شدن خسارت به محموله های بزرگ کالا در حین حمل و نقل زمینی، هوایی و دریایی، قابل جبران باشد.
در قرارداد بیمه دریایی که بین شرکت بیمه و مشتری منعقد می شود، شرکت بیمه متعهد می شود خسارات وارده به کالای مورد بیمه در هنگام حمل بار و یا حادثه روی آب را جبران و پرداخت کند. نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که این بیمه فقط مربوط به کالاهایی است که به دلیل آسیب دیدگی وسیله نقلیه یا تصادف آسیب دیده اند و سایر موارد را شامل نمی شود. شرایط این گونه بیمه ها بر اساس اصول و مقررات بازارهای بیمه جهانی شده است تا انجام مبادلات اتکائی در این زمینه آسان شود.
فرانشیز در بیمه به چه معناست؟
قبل از اینکه با انواع بیمه های دریایی آشنا شویم، باید معنای کلمه رایج فرانشیز در صنعت بیمه را درک کنیم. فرانشیز به معنای میزان خسارت مشخصی است که شرکت بیمه در طول قرارداد از پرداخت آن معاف خواهد بود. در واقع فرانشیز مبلغ پرداختی شرکت بیمه به بیمه گذار را در قرارداد مشخص می کند.
بیمه دریایی برای مفقود شدن کلیه کالاها
بیمه خسارت کلیه کالاها یکی از مهم ترین بیمه های دریایی است که طی آن بیمه گذار متعهد می شود در صورت انهدام محموله، خسارت را جبران کند. این بیمه فقط برای اقلام خاصی مانند سیمان و غلات که به صورت عمده خرید و فروش می شوند قابل اجرا می باشد. چنین بیمه ای فقط شامل شرایطی می شود که محموله به طور کامل از بین رفته باشد و اگر بخشی از محموله سالم بماند نمی توانید از این بیمه استفاده کنید. این بیمه به عنوان بیمه رسمی نیز شناخته می شود و در مدت کوتاهی به دلیل پوشش کالاهای صادراتی به عنوان بیمه گمرکی نیز نامیده شد.
انواع گم شدن کالا در حمل و نقل دریایی
یکی از مهم ترین نکاتی که برای استفاده از این بیمه باید در نظر گرفت نحوه معدوم شدن کالا است. در صورتی که محموله بیمه شده در اثر وقوع حوادث به طور کامل ارزش خود را از دست بدهد یا تغییر ماهیت پیدا کند، به این حالت تلفات فرضی محموله گفته می شود. به عنوان مثال اگر بار برنج باشد و پس از خیساندن در آب قابل استفاده نباشد، صاحب بار می تواند از این بیمه استفاده کند. اگر محموله در اثر حوادثی مانند آتش سوزی یا واژگونی در دریا به طور کامل از بین برود به آن ضرر کلی کالا گفته می شود و بیمه گر باید خسارت مربوطه را بپردازد.
F.P.A. بیمه نامه دریایی
در بیمه نامه FPA علاوه بر 3 شرط اصلی بیمه نامه، شرایط دیگری نیز برای بیمه شده در نظر گرفته شده است. در این نوع بیمه می توان تعهدات شرکت بیمه را کاهش یا افزایش داد و حتی خسارات جزئی را از شرایط پرداخت شرکت بیمه حذف کرد. در بیمه باربری و بیمه حمل و نقل دریایی می توان بار را از زمان خروج کالا از انبار در محل بارگیری با توجه به شرایط ذکر شده تا زمان تخلیه بار در مقصد بیمه کرد و در صورت بروز حادثه خسارت وارده را وارد کرد. را می توان از شرکت بیمه دریافت کرد. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید تعهدات کارفرما است. در این نوع بیمه، کارفرما موظف است فقط خسارت های بزرگ را پرداخت کند و خسارات جزئی را پرداخت نخواهد کرد